DROOG
HOME   
UITGEVERIJ   
UTRECHT 
FONDS   
versie: 1 januari 2018 - beginpagina Droog


Bloemen van het kwaad


Hitlers dagboeken
(1983)| bronnen

Samenvatting | 1984 | 1985 | 2008 | 2012

Door Jaap van den Born en Bart FM Droog, 2016-2017




Hitlers dagboeken

In 1983 brak grote opwinding uit over de vondst van Hitlers dagboeken door het Duitse weekblad Stern. Het tijdschrift had die boeken voor negen miljoen D-mark (met inflatiecorrectie nu zo’n slordige 8,3 miljoen euro) verworven. Al snel bleken die boeken een vervalsing. Wereldwijde hoon brak uit. Stern ging door het stof; de verantwoordelijke hoofdredacteur en zijn assistent werden ontslagen en de daders, vervalser Konrad Kujau en verslaggever Gerd Heidemann, werden tot vierenhalf jaar gevangenis veroordeeld.

De grote grap hierbij was dat Stern de handschriften van het dagboek op echtheid had laten controleren door een Zwitserse grafoloog aan de hand van een brief van Hitler. Die verklaarde dat de handschriften overeenkwamen. Dat was geen wonder, want hoe kwamen ze aan die brief van Hitler? Van Heidemann, de Sternverslaggever die deze gekocht had van vervalser Kujau.

Vreemd

Gezien deze voorgeschiedenis is het op z’n minst vreemd te noemen dat men noch bij dagblad  Trouw - waarin een uitgebreide voorpublicatie van Bloemen van het kwaad verscheen - noch bij uitgeverij Koppernik gecheckt heeft of de claims van Paul Damen over de authenticiteit van de gepresenteerde Hitlerverzen wel klopten.

Nog vreemder


Nu heeft Paul Damen het in Bloemen van het kwaad het wel over die vervalste dagboeken. Maar dat het om Stern ging, dát weet hij niet. Damen, blz. 190:

 
"Ene Konrad Kujau bekende dat hij, naast de ‘Hitler-dagboeken’ die hij aan Der Spiegel had verpatst, jarenlang geleefd had van vervalste Hitler-gedichten. (...) Geen enkele historicus baseert zich op niet-controleerbare bronnen, zij [Eberhard Jäckel en Axel Kuhn, twee Duitse historici] wel. Samensteller Jäckel had drie jaar eerder de eerste opgedoken dagboeken van Hitler enthousiast als authentiek aangemerkt. Helaas had hij geen geld om ze zelf te kopen, maar Der Spiegel wél.

Pas toen dat weekblad leverancier Kujau ontmaskerde als vervalser, legden de beide professoren wat ze wél gekocht hadden bij het Bundeskriminalamt. Dat zag binnen één dag dat de meeste ‘Hitler-gedichten’ waren uitgetikt op papier dat met gekopieerde Rijksadelaar en al in de thee was gehangen. Beteuterd meldden beide proffen daarop dat de vervalste teksten ‘überwiegend trivilialen Inhalts’ waren. Waarom dan met gelijksoortige kattebelletjes een pil van 1315 pagina’s gevuld? Ook verzuimden zij de nummers van de valse gedichten aan alle intekenaars te sturen, bibliotheken inbegrepen, zodat hun valse Hitler-gedichten op internet blijven circuleren.
 

Hè? Eberhard Jäckel hoorde bij de twijfelaars aan de echtheid, zo berichtte het tijdschrift Nieuwe Revue op 13 mei 1983, twee weken na de eerste publicatie in Stern - zie: 'De Twijfels'.

Opmerkelijk is verder deze uitspraak van Damen: "Geen enkele historicus baseert zich op niet-controleerbare bronnen" En dat in een boek dat uitgerekend daarvan bol staat. Tsja.

Zie ook: Prof. Dr. August Priesack.

naar boven



Nieuwe Revu, 13 mei 1983
De naam van Gerd Heidemann is in dit stuk abusievelijk als 'Heinemann' weergegeven'

naar boven


Bronnen


Eberhard Jäckel (1929-2017) en Axel Kuhn (1943) (samenstelling). Hitler. Sämtliche Aufzeichnungen. 1905-1924. Deutsche Verlags-Anstalt, 1980. 1315p.
http://www.bartfmdroog.com/droog/dd/hitler_samtliche_aufzeichnungen.html

Heinz Höhne (1926-2010). Hitler-Texte. Fälschungen, wohin man sieht. Der Spiegel 19. Hamburg, 09-05-1983.
http://www.spiegel.de/spiegel/print/d-14018106.html


NN. Wiesenthal: dagboeken werk van neo-nazi's. Het Vrije Volk, 27-04-1983. NB: Oók Stern haalde een Hess (ditmaal Rudolf) van stal als getuige voor de echtheid.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010961365:mpeg21:a0215

Karl Heinz Janssen (1930-2013). Nächtens mit schwarzer Tinte. Das Geheimnis der Hitler-Tagebücher. Geniale Fälschung, journalistische Glanzleistung? Die Zeit, 29-04-1983.
http://www.zeit.de/1983/18/naechtens-mit-schwarzer-tinte

DPA/AFP/UPI. Handelaar in nazi-souvenirs leverde 'dagboeken' aan Stern. NRC Handelsblad, 11-05-1983.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000027612:mpeg21:a0063

William Drozdiak. Stuttgart Merchant Is Key to Hoax Of Hitler Diaries. The Washington Post, 12-05-1983.
https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1983/05/12/stuttgart-merchant-is-key-to-hoax-of-hitler-diaries/e5148c25-7841-4841-a9c1-813fce0a84dd/?utm_term=.6ec6232e559b

Redactie Buitenland. Leverancier dagboeken Hitler gearresteerd. Nieuwsblad van het Noorden, 16-05-1983.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011010710:mpeg21:a0068

Khj [Karl Heinz Janssen]. Tagebücher: Suche nach den Fälschern. Die Zeit, 20-05-1983.
[Op de site van de krant staat dat dit stuk door vervalser Konroad Kujau geschreven is; dat berust op een fout].
http://www.zeit.de/1983/21/tagebuecher-suche-nach-den-faelschern

naar boven

Redactie Buitenland. Gerd Heidemann gearresteerd. Nieuwsblad van het Noorden, 27-05-1983.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011010719:mpeg21:a0075

NN. Handelaar geeft vervalsing van Hitlers "dagboeken" toe. De Telegraaf, 28-05-1983.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011205660:mpeg21:a0656

NN. Stern eist geld terug. Nieuwsblad van het Noorden, 04-06-1983.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011010726:mpeg21:a0063

NN. Dagboekvervalser knoeide vaker. Nieuwsblad van het Noorden, 22-12-1983.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011010898:mpeg21:a0075

1984

Karl Heinz Janssen. Unternehmen "Grünes Gewölbe". Fälscher, Fährten und die Folgen: Vor dem Prozess gegen Hitler-Kujau und stern-Reporter Heidemann. Die Zeit, 01-06-1984.
http://www.zeit.de/1984/23/unternehmen-gruenes-gewoelbe

Redactie Buitenland. Dagboek-vervalser twijfelde aan opzet Heidemann. De Waarheid, 31-08-1984. Bedrag: ruim 9 miljoen mark.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010378703:mpeg21:a0104

Karl Heinz Janssen. Drei Zeugen in Not. Wie schwer es ist, den Ruf zu wahren. Die Zeit, 09-11-1984.
http://www.zeit.de/1984/46/drei-zeugen-in-not

DPA. Kujau weer in arrest wegens vluchtgevaar. Nederlands Dagblad, 23-11-1984. Heidemann zou voor de dagboeken 9,34 miljoen mark hebben geïncasseerd, waarvan Kujau 1,577 miljoen naar Kujau ging.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010628325:mpeg21:a0042

naar boven

1985-1998

NN. Vervalsers: 5 jaar de cel in. Vonnis Hitler dagboeken. Het Vrije Volk, 08-07-1985.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010962079:mpeg21:a0003

Robert Harris (1957). Selling Hitler. Faber & Faber, 1986.
Boek verwerkt tot gelijknamige vijfdelige tv-serie met o.a. Jonathan Pryce en Alexei Sayle. Thames Television, 1991:
1/5: https://www.youtube.com/watch?v=LHO_F32NNew&t=245s

2/5: https://www.youtube.com/watch?v=OrY4vwbnpds
3/5: https://www.youtube.com/watch?v=FJBeeALH_54
4/5: https://www.youtube.com/watch?v=1yWptXaU7YE
5/5:
https://www.youtube.com/watch?v=UE9fm0tRR6s

Charles Hamilton (1913-1996). The Hitler Diaries: Fakes that Fooled the World (1991). University Press of Kentucky, Lexington, 1991. Herdruk 2009.

Wim Zaal (1935). Valsheid in geschriften. Literaire vervalsingen en mystificaties. Uitgeverij Aspekt, [Soesterberg], 2009. [= 2de herz. en uitgebreide druk van: De verlakkers. Literaire vervalsingen en mystificaties. Amber, Amsterdam, 1991].

Henk Strabbing. De farce met Hitlers dagboeken. De Volkskrant, 20-04-1998.
http://www.volkskrant.nl/recensies/de-farce-met-hitlers-dagboeken~a459560/

naar boven

2008-2017

Michael Seufert
. Der Skandal um die Hitler-Tagebücher. Scherz Verlag, Frankfurt am Main, 2008. 320p. Herdruk bij Fischer.
Michael Seufert was van 1970-1997 werkzaam bij Stern.

Een verkorte versie van dit boek verschijnt als achtdelige serie in het Hamburger Abendblatt, maart 2008:

Michael Seufert. Spürhund auf der falschen Fährte. Hitler Tagebücher: der Skandal begann mit einer Pompösen Pressekonferenz. (Teil 1) Hamburger Abendblatt, 03-03-2008
http://www.abendblatt.de/kultur-live/article109098687/Spuerhund-auf-der-falschen-Faehrte.html

Michael Seufert. Ein Händchen für Hitlers Handschrift. Tagebuch-Skandal: Konrad Kujau wird mit Nazi-Fälschungen reich. (Teil 2) Hamburger Abendblatt, 04-03-2008
http://www.abendblatt.de/kultur-live/article108974049/Ein-Haendchen-fuer-Hitlers-Handschrift.html

Michael Seufert. Es war einmal der Spürhund. Tagebuch-Skandal: Wie reporter Gert Heidemann immer tiefer im Nazi-Sumpf versank. (Teil 3) Hamburger Abendblatt, 05-03-2008.
http://www.abendblatt.de/kultur-live/article109033805/Er-war-einmal-der-Spuerhund.html

Michael Seufert. Der Millionen-Deal läuft streng geheim. Tagebuch-Skandal: Die Verlagschefs schalten alle journalistischen Kontrollen aus. (Teil 4) Hamburger Abendblatt, 06-03-2008.
http://www.abendblatt.de/kultur-live/article109097433/Der-Millionen-Deal-laeuft-streng-geheim.html

Michael Seufert. Sie haben Kujau mit Kujau verglichen. Tagebuch-Skandal: Gutachter bestätigen "Echtheit" der gefálschten Dokumente. (Teil 6) Hamburger Abendblatt, 08-03-2008.
http://www.abendblatt.de/kultur-live/article109005600/Sie-haben-Kujau-mit-Kujau-verglichen.html

Michael Seufert. BKA sagt: Vermutlich Nachkriegspapier! Tagebuch-Skandal: kurz vor Veröffentlichung häufen sich Indizien gegen Echtheit. (Teil 7) Hamburger Abendblatt, 10-03-2008.
http://www.abendblatt.de/kultur-live/article109034014/BKA-sagt-Vermutlich-Nachkriegspapier.html

Michael Seufert. Die seriösen Analysen kommen zu spät. Tagebuch-Skandal: Nachkriegstinte, auf heller, polyester - das finden die Experten. (Letzter Teil [8]) Hamburger Abendblatt, 11-03-2008.
http://www.abendblatt.de/kultur-live/article109032266/Die-serioesen-Analysen-kommen-zu-spaet.html

naar boven

NN. "Gier nach dem grossen Geld." Hitler-Tagebücher. Interview met Michael Seufert, n.a.v. diens boek over de vervalsingen. Stern, 16-03-2008.
http://www.stern.de/politik/geschichte/hitler-tagebuecher--gier-nach-dem-grossen-geld--3085842.html

Uwe Stolzmann. Die "Stern"-Addäre von 1983. [Recensie van Seuferts boek]. Deutschlandradio kultur, 22-04-2008.
http://www.deutschlandradiokultur.de/die-stern-affaere-von-1983.950.de.html?dram:article_id=136142

naar boven

2012

NN. The Hitler Diaries. The Museum of Hoaxes. San Diego. Ca. (USA), [ca. 2012].
http://hoaxes.org/archive/permalink/the_hitler_diaries

Volker Ullrich. Gedichte, Akte, intime Details. Die Zeit, 04-04-2013.
http://www.zeit.de/2013/15/hitler-tagebuecher-historiker

Bart FM Droog. De farce van Hitlers verzen. NPE Nieuwsblog, 20-02-2016.
http://nederlandsepoezie.eu/?p=3030

Bloemen van het kwaad. Gedichten van dictators. Samenstelling en vertaling Paul Damen. Koppernik, [Amsterdam], [2016], 517 p. 2de druk [1e druk 2016].

naar boven


DROOG- tijdschrift voor diepgravende onderzoeks-journalistiek. Droog, onafhankelijk en ter zake. Over zaken uit heden en verleden die er toe doen of deden. Zaken die meer aandacht vragen dan in een artikel van een of twee papieren pagina’s gegeven kan worden. 

Steun ons op Facebook: Droog - Slow jounalism

Doneer! Hoe? Mail: droog@epibreren.com

| naar boven