Vervolgonderzoek naar aquarel 'A. Hitler'

21 december 2017

De Volkskrant publiceerde op 21 december 2017 een artikel over Bart F. M. Droog en Jaap van den Born, die ernstige twijfels hebben over de authenticiteit van de aquarel getekend door ‘A. Hitler’, die begin dit jaar bij het NIOD is bezorgd. Ook hebben zij kritiek op de wijze waarop het authenticiteitsonderzoek door het NIOD en andere specialisten is verricht.

Het NIOD neemt dit commentaar serieus en staat open voor reacties en kritische kanttekeningen bij dit onderzoek.

In het Volkskrantartikel komen Droog en Van den Born niet alleen met kritiek, maar ook met alternatieve hypotheses, zoals het verhaal dat de aquarel van Reinhold Hanisch zou kunnen zijn, een bekende vervalser van het werk van Hitler, die in het oorsponkelijke NIOD-verslag al werd genoemd. Het NIOD erkent dat dit mogelijk is, maar stelt tegelijk vast dat deze hypothese is gebaseerd op indirecte argumenten en niet herleid kan worden tot dit concrete werk. Er zijn, kortom, tal van redenen om het auteurschap van Hitler in twijfel te trekken, terwijl het omgekeerde veel moeilijker te bewijzen is.

Toen het NIOD de aquarel eerder dit jaar ontving, van een schenker die verder anoniem wenste te blijven, hebben medewerkers direct stappen gezet om de herkomst en de authenticiteit te (laten) onderzoeken. In deze eerste fase
waren er geen aanwijzingen die erop duidden dat het een vervalsing betreft.

Toch maakte het NIOD het voorbehoud dat het om een voorlopige conclusie ging en dat het nader onderzoek zou laten verrichten. Deze nuances zijn helaas in de publiciteitsstorm verdwenen.

NIOD-directeur Frank van Vree: “Het is de vraag of er ooit definitief bewijs te vinden is, zelfs met bijvoorbeeld invasief materiaalonderzoek. Toch gaan we gewoon verder met ons vervolgonderzoek. Openheid hierover is hierbij vanzelfsprekend, ook omdat het NIOD geen enkel (zakelijk) belang heeft bij
mogelijke authenticiteit van de aquarel.”